(BLOG) In de kelder van K21, een hedendaagse kunstmuseum in Dusseldorf loopt momenteel een grote fototentoonstelling met jeugdcultuur, naaktportretten, landschappen, documentairefotografie en oorlogsfotografie.
En alsof dat nog niet breed genoeg is zijn er ook nog minimalistische foto’s, conceptuele afdrukken, onderzoeken naar licht, opgeblazen laserprints, collages, objecten van papier en abstracte video’s.
Het thema van deze expositie is mij volstrekt onduidelijk. Het zou een overzichtstentoonstelling kunnen zijn van de kunstacademie, of een op hol geslagen conservator die de geschiedenis van fotografie wil laten zien. ‘Misschien zijn het fotografen van een aantal hippe experimentele tijdschriften’, zit ik hardop te denken. Maar nee hoor, het is niets van dit alles. Deze tentoonstelling is het oeuvre van slechts één man: Wolfgang Tillmans. Dit kan niet waar zijn, vreemd, verwonderlijk, nee verbijsterend.
Een rondje googlen leert dat deze Duitse alleseter geen onbekende is in de kunstwereld.
Wolfgang Tillmans heeft een immens oeuvre. Hij fotografeert en onderzoekt alles om zich heen inclusief het medium fotografie zelf. Hij publiceerde in de jaren ’90 in alle hippe Britse tijdschriften.
Tillmans won in 2000 als eerste fotograaf en niet-Britse kunstenaar, de befaamde Engelse Turner Prize. Bovendien kreeg hij tien jaar geleden ook als eerste fotograaf een solo-tentoonstelling in het BritseTate. Ook is hij vertegenwoordigd in een groot aantal internationale kunstverzamelingen.
Overigens deelt niet iedereen het enthousiasme. De Britste kunstcriticus Matthew Collings vond de shortlist voor de Turner Prize een aanfluiting: ‘No idea why Tillmans is supposed to be an artist. If he wins, the message will be that the Tate . . . wants to get down and boogie in an embarrassing way with youthful airheads who read the Face.’
Het meest indrukwekkende van Tillmans is de immense breedte van zijn interesses, de massaliteit van het werk en het feit dat hij daarmee zoveel bereikt heeft in de kunstwereld.Tillmans maakt namelijk geen keuzes, heeft geen onderwerp en geen herkenbare stijl. Ook zijn de uitsneden en de composities van de foto’s vaak willekeurig. Het werk komt dan niet veel verder dan snapshots. Of zoals Collins het onder woorden brengt tijdens een uitzending van het tv-programma Have I Got News for You: ‘Man who won Turner prize . . . takes photographs of anything’
De kunstenaar zelf lijkt er niet mee te zitten.’If One Thing Matters, Everything Matters’, aldus Tillmans. Waarmee hij niet wil zeggen dat alles gelijk is, maar alles heeft de potentie om iets te zijn. ‘anything goes’.
